We gaan Europa in! Deel 3: Manchester

Tekst: Jim Holterhuës
Foto’s: Jim Holterhuës, Mandy Horstink

Het behalen van Europees voetbal betekent meer inkomsten voor Feyenoord, is goed voor de de uitstraling van de club en de ontwikkeling van spelers, maar betekent bovenal leuke reisjes voor ons als supporters. Europese uitwedstrijden zijn de krenten in de pap voor de fanatieke Feyenoord-volger. Het zijn vaak legendarische tripjes waarover nog jaren wordt nagepraat. Meestal niet vanwege het behaalde resultaat, maar vanwege de onderlinge lol en kameraadschap. Door het winnen van de KNVB beker waren we dit seizoen verzekerd van drie uitwedstrijden in het buitenland. De derde en helaas laatste stop: Manchester.

Europese ‘awaydays’ naar oorden als Krasnodar, Rijeka en Odessa zijn leuk, maar ik vind het ook aardig als Feyenoord af en toe tegen een absolute topclub speelt, ook al worden de meeste Europese grootmachten helaas verziekt door de invloed van de commercie, Russische oligarchen en Aziatische zakenlieden. Ik was dan ook erg verheugd toen we bij de loting aan het roemruchte Manchester United werden gekoppeld. Een mooie gelegenheid om Old Trafford een keer te bezoeken, een historische ‘ground’ waar je als voetballiefhebber toch een keer geweest moet zijn, ook al zit het er tegenwoordig vol met toeristen.

En dus boekte mijn maat Elmar een paar uur na de loting de vliegtickets voor ons gezelschap. Daar was enige haast bij geboden, want een paar duizend andere Feyenoorders had hetzelfde idee opgevat en de prijzen stegen dan ook per minuut. De schrik sloeg ons om het hart toen Elmar even later een mailtje kreeg dat de tickets waren gecanceld door de website met prijsvechters. Hij moest dus opnieuw boeken, een duur geintje, want de prijzen voor dezelfde vluchten waren inmiddels zo’n honderd euro gestegen. Maar ach, we waren er weer bij en daar ging het om.

Maatregelen

In de weken voorafgaand aan de wedstrijd ging het helaas niet over de sportieve kansen van Feyenoord tegen de ploeg van José Mourinho, maar vooral over de vraag wat voor maatregelen er zouden worden genomen tegen potentiële relschoppers. Want oei oei oei, er zouden vier- tot zevenduizend (de cijfers varieerden nogal) Feyenoord-supporters afreizen naar de Engelse textielstad, van wie een groot gedeelte zonder kaarten. Waarbij men er voor het gemak dan maar vanuit gaat dat dat allemaal ‘hooligans’ zijn, terwijl er 101 redenen kunnen zijn waarom je geen kaart voor het uitvak kunt bemachtigen. Tot mijn grote ergernis kon ik geen artikel over de komende wedstrijd lezen of de gebeurtenissen in Rome en Nancy – inmiddels tien jaar geleden – werden er met de haren bijgesleept.

Aan de ene kant begrijp ik dat natuurlijk wel. Laat ik meteen vooropstellen (ja, dit wordt even een moraliserend stukje): dat ligt ten eerste aan een deel van onze aanhang zelf. Helaas zijn er volwassen kleuters die zich ‘in Europa’ gedragen alsof ze nooit buiten de deur komen. In de afgelopen tien jaar is het in de twee genoemde voorbeelden – en in mindere mate in sommige andere steden – inderdaad misgegaan, binnen of buiten het stadion. “Ja, maar het ligt aan hunnie!” hoor of lees ik vaak. Onzin, als je je normaal gedraagt en je niet laat provoceren, heeft de politie ook geen reden om in te grijpen. Maar ik moet daarbij ook meteen de kanttekening plaatsen, dat de plaatselijke autoriteiten in deze gevallen het niet handig aanpakten en overspannen op grote groepen voetbalsupporters reageerden, waardoor de situatie juist verergerde.

Aan de andere kant: het beeld dat het elke Europese uitwedstrijd van Feyenoord helemaal los zou gaan en de speelsteden het toneel zouden vormen van orgies van buitensporig geweld, ergert mij ook enorm. Meestal gebeurt er helemaal niks, maar doordat incidenten als ‘Rome’ en ‘Nany’ – het zijn in mijn ogen opzichzelfstaande gebeurtenissen en is geen structureel probleem – telkens worden benadrukt, ontstaat er een verkeerde beeldvorming over Feyenoord-supporters in het algemeen en vaak al bij voorbaat een gespannen situatie.

Bij veel mensen – met name bij mensen die nooit (Europese) uitwedstrijden bezoeken – leefde nu dan ook het idee: zo veel Feyenoord-supporters op de been, dat zal wel weer misgaan… Maar als ze ergens ervaring hebben met grote groepen voetbalsupporters dan is het toch wel in Manchester, waar elke Engelse en grote Europese club op bezoek is geweest, dacht ik.

Etihad Stadium

Gelukkig bleek ik het bij het juiste eind te hebben. Bij aankomst in het centrum, de dag voor de wedstrijd, zagen we meteen overal groepjes Feyenoord-supporters lopen en er waren ook al behoorlijk wat agenten op de been, maar de sfeer was gemoedelijk en van een agressieve stemming is in drie dagen totaal geen sprake geweest.

Omdat we niet meteen de pub in wilden duiken, stond er voor de woensdagmiddag een cultureel uitstapje op het programma: een rondleiding door het Etihad Stadium van Manchester City, Uniteds rivaal en stadsgenoot. De gids, een clubman op leeftijd, was een aardig mannetje dat er nog wat van probeerde te maken, maar het ‘City of Manchester Stadium’ vind ik een vrij zielloos bouwwerk. Een hoop lichtblauwe stoeltjes, veel reclameborden van Nike en Etihad en een spandoek waarop de puissant rijke eigenaar Sheikh Mansour bin Zayed Al Nahyan wordt bedankt voor zijn verdiensten, daarmee is alles gezegd. Het zal allemaal wel state-of-the-art zijn en ontzettend veel geld hebben gekost, maar een stadion als dit ademt totaal geen voetbal uit. Dit in tegenstelling tot Maine Road, waar City tot mei 2003 speelde en schitterend was gelegen middenin een woonwijk (Google maar eens). Hopelijk dient dit stadion en zijn omgeving niet als voorbeeld voor (brrr) ‘Feyenoord City’, mocht dat er ooit van komen.

Polsbandje

‘s Avonds bezochten we Victoria Station, waar je je via Feyenoord aangeschafte voucher moest omwisselen voor de daadwerkelijke wedstrijdkaart. Normaliter gebeurt dit gewoon bij de ingang van het stadion, of zoals voor de uitwedstrijden in Istanbul en Odessa, bij De Kuip. De autoriteiten in Manchester hadden echter voor deze maatregel gekozen, mede omdat een bezoek van onze ‘vrienden’ uit Amsterdam vier jaar geleden niet helemaal soepel was gelopen. Ajacieden zonder kaarten of Amsterdammers die geweigerd waren met kaarten voor de thuisvakken, hadden uit woede het omwisselpunt bij het uitvak bestormd. Op een herhaling van dergelijke taferelen bij het stadion zat Manchester United niet te wachten. Fijn dat je als Feyenoord-supporter de dupe bent van het gedrag van nota bene fans van de aartsrivaal. Een extra maatregel was dat je bij het omwisselen ook een kek oranje polsbandje ontving, dat je op de route naar het stadion en/of bij het uitvak bij controle zou moeten tonen. Het bandje verdween uiteraard linea recta in mijn binnenzak en heb ik later alleen even bij de ingang van het stadion aan een steward moeten laten zien.

Manchester bleek een gezellige stad, met veel restaurantjes en kroegjes en een heuse kerstmarkt. De rest van de avond brachten we in verschillende pubs door, waarbij mijn maatje Ben uit Dieren tot grote hilariteit het verhaal van ‘De Knagert’ (voor de insiders) nog maar eens vertelde.

Boskamp

Op de wedstrijddag bezochten we het National Football Museum, midden in het centrum. Een aanrader voor als je een keer in Manchester bent en van Engels voetbal houdt, als liefhebber kun je je er zeker een paar uur vermaken. De toegang is ook nog eens gratis. Het museum is op een steenworp afstand van Shambles Square, waar de grote massa Feyenoord-supporters zich ophield bij onder meer Sinclair’s Oyster Bar. Deze pub was omgeven met een hekwerk, waardoor het van beide kanten ‘aapjes kijken’ was. Van een dreigende sfeer was totaal geen sprake, mede dankzij de relaxte opstelling van de ‘bobby’s’.

De uren voor de wedstrijd brachten we grotendeels door in een Italiaans restaurant, waar ook oer-Feyenoorder Johan Boskamp met een gezelschap zat. Boskamp is die middag waarschijnlijk met een paar honderd Feyenoord-supporters op de foto gegaan – zelfs op de wc namen sommigen selfies – maar hij vond het zichtbaar prachtig en maakte met iedereen een praatje.

Theatre of Dreams

Na een snelle fish and chips begaven we ons in een overvolle tram richting Old Trafford. In tegenstelling tot de buurt rond het Etihad Stadium, straalt Old Trafford wél voetbal uit. Het stadion is in de loop der jaren natuurlijk grondig verbouwd, maar de nostalgie druipt eraf, met onder meer standbeelden van clubiconen voor de hoofdingang en eerbetonen aan een vliegtuigongeluk in 1958, waarbij een groot deel van de toenmalige selectie van Manchester United om het leven kwam. De grootte van het stadion is bovendien erg indrukwekkend en het publiek zit dicht op het veld. Het enige dat ik minder vond, was de beenruimte in het uitvak. Er wordt vaak gezegd dat het in De Kuip behelpen is voor lange mensen, maar toen ik (1.90 meter) in de rust even wilde gaan zitten, moest ik mijn benen in mijn nek leggen.
Ik kende de verhalen al over het bioscooppubliek van United en inderdaad, het thuispubliek maakte net zoveel lawaai als in een gemiddelde bibliotheek. Feyenoord moest voor de sfeer zorgen en deed dat dan ook, wat achteraf veel complimenten opleverde in de Britse media (zie bericht onder aan het artikel).

Na de teleurstellend verlopen wedstrijd (wat als Karsdorp en Kuijt die grote kans bij 0-0 wel zouden hebben benut?) werden de supporters op het uitvak lang vastgehouden, maar dat was dit keer geen grote straf. De tijd werd gevuld met het zingen van ‘Komen wij uit Rotterdam?’ met Feyenoorders die op losse kaarten overal in het stadion bleken te zitten en na afloop zich kenbaar maakten, ondanks waarschuwingen vooraf, dat Feyenoorders zou worden verwijderd uit de thuisvakken. Ook de groundsmen die met hun grasrollers de mat herstelden, konden telkens op een ovatie rekenen als zij de achterlijn passeerden.

Eenmaal weer in het centrum, bezochten we nog een aantal tenten, waaronder The Circus Tavern, volgens eigen zeggen ‘smallest bar in Europe, waar ik een Noorse United-seizoenkaarthouder ontmoette die vertelde dat hij om de twee, drie weken de reis naar Manchester maakte.

Manchester-uit staat niet hoog in mijn lijstje Europese uitwedstrijden, maar het was wel heel gezellig. Het is drie dagen rustig gebleven, wat ik vooraf eigenlijk wel had verwacht, en wat mede te danken was aan de opstelling van het Manchester politiekorps. Waar ik in landen als Frankrijk, Spanje en Italië een vrij agressieve opstelling van politie en mobiele eenheid heb meegemaakt, bleven de Britse bobby’s uiterst relaxt en vriendelijk. Zo kan het dus ook.
Helaas zit de Europese toernee van Feyenoord er dit seizoen op. Manchester United en Fenerbahçe bleken een maatje te groot. Het is nu lang wachten op de volgende loting, ergens in de zomer. En wie weet is het op 24 augustus 2017, voor de groepsfase van de Champions League.

‘De sfeer die jullie maakten was indrukwekkend’
Andy Mitten (Twitter: @andymitten) is oprichter van ‘United We Stand’, een Manchester United Fanzine. Hij werkt daarnaast als journalist voor onder meer FourFourTwo, ESPN, BBC, Sunday Times en schrijft ook boeken. 

Loting
“Als supporter van Manchester United was ik blij met de loting. Feyenoord is een echte volksclub met een grote historie en Rotterdam is een speciale plek voor ons vanwege de gewonnen finale van de Europa Cup II in 1991 tegen FC Barcelona. We bewaren ook goede herinneringen aan de gewonnen Champions League-wedstrijd in 1997 (2-1, 3-1 in Manchester, red.). De Kuip is een geweldig voetbalstadion en Rotterdam is prima bereikbaar. Helaas kregen we maar 1.300 kaarten voor het uitvak. Wij werden dus gestraft vanwege het gedrag van de supporters van Feyenoord, iets waar we niet blij mee waren. Kaarten bleken erg moeilijk te krijgen, maar ach, de zon scheen in Rotterdam en iedereen had het naar z’n zin. De Feyenoord-supporters die ik heb ontmoet waren allemaal vriendelijk. Ik was verbaasd dat het stadion zo vol zat, ik had verwacht dat het half leeg zou zijn. De sfeer in het stadion was ook goed. Het enige slechte voor ons was het resultaat…”

In Manchester:
“Definitely not business as usual. Er was meer politie dan normaal op de been en heel goed georganiseerd. De autoriteiten wisten uiteraard dat er veel supporters zonder kaartje zouden komen en dat er veel Feyenoorders in de thuisvakken zouden zitten. Ik had een aantal supporters geholpen met kaartjes, wat erg lastig was. Ik had tegen degenen gezegd dat als ze zich rustig zouden gedragen, er niks aan de houd zou zijn in de United-vakken. Sommige Feyenoord-supporters hadden uiteindelijk geen kaartje, maar hadden nog steeds een prima tijd. Ik vermoed zelfs dat ze misschien één of twee biertjes hebben genomen.”

In het stadion:
“Jullie waren net zo luidruchtig als tijdens de wandeling vanuit het centrum. Ik was zelf aan het werk op de perstribune en na het einde van de wedstrijd zag je overal in het stadion Feyenoord-supporters die begonnen te zingen. Ik was echt onder de indruk. Het filmpje van al die fans een half uur na de wedstrijd zette ik op Twitter en dat ging meteen viral. Ik heb een paar vrienden die echte Feyenoord-supporters zijn. Het volume en de hoeveelheid liedjes van de 3.000 in het uitvak waren indrukwekkend. Als Feyenoord ons meer kaarten had gegeven, dan had United dat andersom ook gedaan. Voor de wedstrijd had ik al een hoge pet op van Feyenoord en na deze match nog meer.”

Dit artikel is verschenen in de meest recente uitgave van Hand in Hand. Hand in Hand verschijnt periodiek en wordt automatisch verstuurd aan alle leden van de De Feijenoorder. Het blad is tevens te koop in de losse verkoop. Lid worden van de De Feijenoorder kan hier.